G?steri Peygamberi
Chuck Palahniuk
Anasayfaya
Ele?tiri sayfas?na
08.05.2013
|
|
G?steri Peygamberi Chuck Palahniuk |
Anasayfaya Ele?tiri sayfas?na
08.05.2013 |
| Edit?r?n Notu: "Amerikan R?yas" ?n?n sert br ele?tirisi olan Palahniuk'un G?steri Peygamberi, ?yeleri teker teker intihar eden Creedish tarikat?n?n son ?yesi olan Tender Bronson'un ??hret tezgahlay?c?lar?n?n eline d??mesi ve bir ticar? meta haline gelmesini sert bir dille ele?tirir. Anfetaminlerle steroidlerle ?i?irilien, ne yiyece?i, ne yapaca??, ne s?yleyece?i, her saniyesine kadar programlanarak me?hur edilen Tender, ulusal bir ikon haline gelir ama bedeli nedir? Tender, ka??rd??? u?ak yere ?ak?lmadan ?nce, bir "hi? kimseyken" nas?l bir din? idol haline getirildi?ini u?a??n karakutusunda kayda ge?irir. | |||
| Hayat?n ger?ekleri kurgudan
daha beter http://vatankitap.gazetevatan.com Chuck Palahniuk?un ak?l almaz romanlar?n?n asl?nda t?m?yle kurmaca olmad???n? anlatmak i?in yazd??? bir kitap ?Kurgudan da Garip?. Kitab? ve Palahniuk?un yazarl?k yolculu?unu, ?Ka?aklar ve M?lteciler?, ?D?v?? Kul?b?? ve ?Kurgudan da Garip? d???ndaki t?m kitaplar?n? ?eviren Funda Uncu de?erlendirdi. funda uncu funda.uncu@gmail.com yeralt? edebiyat? yazar? charles michael ?chuck? palahniuk, kaleme ald??? eserleri ?transgresyonel kurgu? olarak tan?mlar. varolu? ile ilgili problemler, bireysel ?zg?rl?k, nihilizm, uyumsuzluk, kurallar?n ve tabular?n y?k?lmas? konular?n? i?leyen ?transgresyonel kurgu?nun kahramanlar?, her ?eyden ?nce birer anti-kahramand?r. bunal?mlar? vard?r, toplum kurallar?na uygun bir ?ekilde ya?amazlar. t?pk? palahniuk?un kendi ya?am?ndan ?rnekledi?i ve tan?kl?k etti?i gibi? do?umundan 14 ya??na kadar anne ve babas?yla bir karavanda ya?ayan; annesiyle babas? bo?and?ktan sonra anneannesi ve dedesinin ?iftli?inde ya?amaya g?nderilen; dedesi, diki? makinesine para harcad? diye babaannesiyle kavgaya tutu?up, ?nce onu sonra da kendini vurup ?ld?rd??? i?in onlar? hi? tan?mayan (o s?rada ?? ya??nda olan babas? fred palahniuk bu vah?eti yata??n alt?ndan izlemi?tir); babas?, bo?and?ktan sonra fl?rt etti?i bir kad?n?n k?skan? eski kocas? taraf?ndan ?l?d?r?len chuck palahniuk?un yeralt? edebiyat? tarz?nda yazmas?na ?a??rmamal?. GAZETEC?, TAM?RC?, YAZAR Kim oldu?unu anlamak i?in ?aba g?sterdi?i d?nemde, aile i?inde ya?anan bu trajik olaylar yazar?, ileride Yeralt? Edebiyat? konular?n? g?zler ?n?ne sermeye itmi?tir. Palahniuk, Oregon ?niversite?sinde gazetecilik b?l?m?n? bitirdikten sonra Portland?daki yerel bir gazetede ?al??maya ba?lad? ama i?inden s?k?lmas? uzun s?rmedi. ??i b?rak?p tamirci olmay? tercih etti. G?nlerini kamyonlar? tamir edip teknik el kitaplar? yazarak ge?irirken, bir yandan da bak?mevlerinde ?lmekte olan hastalara refakat etti, konu?ma terapilerine kat?ld?. Ayn? zamanda da ?ans?n? roman yazmakta denedi ve yazarl?k at?lyesine devam etti. Sonradan ?G?r?nmez Canavarlar? ad?n? alacak ?Manifesto?yu kaleme ald?. Ancak yay?nevleri Palahniuk?un romandaki karanl?k tarz? be?enmedi?i i?in ba?vurdu?u b?t?n kap?lar y?z?ne kapand?. O ise vazge?mek yerine daha da karanl?k bir roman yazmaya karar verip ?D?v?? Kul?b??n? kaleme ald? ve Chuck Palahniuk f?rt?nas? b?ylelikle esmeye ba?lad?. GER?EK M? HAYAL ?R?N? M?? Chuck Palahniuk, bug?ne kadar Ayr?nt? Yay?nlar??n?n piyasaya s?rd??? ?D?v?? Kul?b??, ?G?steri Peygamberi?, ?Ka?aklar ve M?lteciler?, ?G?r?nmez Canavarlar?, ?T?kanma?, ?Ninni?, ?G?nce?, ??arp??ma Partisi?, ?Tekinsiz?, ??l?m Pornosu? ve ?Pigme? ile T?rkiye?de hen?z yay?nlanmam?? ?Tell-All? ve ?Damned? romanlar?n? yazd? ancak edebiyatta kurmaca kabul edilen romanlar?n?n tam olarak kurmaca olmad???na inan?yordu. 2004 y?l?nda yazd??? ?Kurgudan da Garip? eserlerinin b?t?n?yle kurmaca olmad???n? ispatlamak i?in yaz?lm?? kitab?d?r. Kurmaca olmayan bu eserinde ger?ek olaylar? anlat?r ancak her bir olay, Chuck??n eserlerinde g?rd???m?z kurmaca ?yk?lerden farkl? de?ildir. ??nk? ?ok fazla ara?t?rma yapan Chuck Palahniuk, kurmaca ?yk?lerini arkada?lar?n? ve etraf?ndaki insanlar? dinleyerek yaratmaktad?r. G?n?ll? olarak ?al??t??? destek gruplar?, bak?mevleri ve hastanelerde art?k kaybedecek hi?bir ?eyi olmayan insanlar?n hik?yelerini dinleyerek, bunlardan esinlenerek, i?in i?ine hayal g?c?n? de katarak yazmaktad?r. ?LHAM KAYNA?I HAYAT Kitapta bir yandan Chuck Palahniuk?un ya?am?n?n bizden ne kadar farkl? oldu?unu, bir yandan da eserlerini yazarken nelerden faydaland???n? g?r?yoruz. Misal ?D?v?? Kul?b??nde bak?mevlerinde, destek gruplar?nda elde etti?i tecr?belerini yazm??. ?G?r?nmez Canavarlar?? yazarken teleseks hatlar?n? aram??. ?T?kanma?y? yazmaya ba?lamadan ?nce alt? ay boyunca seks ba??ml?lar? konu?ma terapisi seanslar?na kat?lm?? ve g?n?ll? olarak Alzheimer hastalar?yla ?al??m??. ?G?steri Peygamberi?ni yazarken arkada?lar?n?n temizlik t?yolar?n? not etmi? ve ?G?nce?yi yazarken de arkada?lar?n?n evlerinin duvarlar? aras?nda b?rak?lm??, gizli hik?yelerini dinlemi?. Chuck Palahniuk her defas?nda tek ba??na kal?p kurmaca roman?n? yazmadan ?nce insanlarla bir araya gelip ger?ekleri derlemi?, ger?eklerle kurmaca bulu?mu? ve Palahniuk eserleri meydana gelmi?. Orijinal kitap ?? b?l?mden olu?uyor: ??nsanlar Bir Arada?, ?Portreler? ve ?Ki?isel?. Ancak bu b?l?m isimleri, T?rk?eye ?evrilmi? kitapta yer almam??. ??nsanlar Bir Arada? b?l?m?nde finalde hi?bir ?d?l?n verilmedi?i ancak insanlar?n kat?lmaktan b?y?k zevk duydu?u testis yar??mas?; pop?ler olmad??? i?in ?zg?n olan ama canlar? ??kana kadar idman yapan amat?r g?re?ciler; yazar olmak, ya?ad?klar?m?z? yazmak i?in kendimizi o tecr?beleri ya?amaya zorlamak; bi?erd?ver par?alama derbisinin p?f noktalar?; k?pek kost?m? giyip ?ehirde gezen Chuck??n ba??na gelenler; kendi ba??na ?ato in?a etmenin fazlas?yla detayl? bilgileri; Chuck??n v?cut geli?tirme ve testosteron ile ilgili maceras?; donanma denizalt?s?, e?cinsel aktiviteler ve intihar; m?neccim oldu?unu iddia eden iki kad?n?n Chuck??n d?rt ya??nda ya?ad??? ve kimsenin bilmedi?i bir olay? anlatmas?na ra?men Chuck??n ruhlar d?nyas? ile ilgili ilgin? fikirleri yer al?yor. ?Portreler? b?l?m?nde Juliette Lewis, Andrew Sullivan, Amy Hempel, Marilyn Manson, Michelle Keating, Brian Walker ve Ira Levin??n portreleri en ilgin? noktalar?yla aktar?lm??. ?Ki?isel? ad?n? ta??yan b?l?mde ise Chuck??n refakat?i olarak ?al??t??? d?nem; ?D?v?? Kul?b?? filminin yap?mc?lar?yla g?r??mek i?in gitti?i Kaliforniya maceras?; Brad Pitt ve Chuck??n dolgun dudak tak?nt?s?; hastal?klar ve ?l?mler; unutmak ve hat?rlamak i?in bir ?eyleri s?rekli saklamak; ?D?v?? Kul?b??nde yer alan baz? olaylar?n ?nceden ya?anmas? ve kurmaca olan baz? olaylar?n da sonradan ger?ekle?mesi ile ilgili ger?ek ?yk?leri Chuck Palahniuk??n karanl?k ve sivri dilinden okumak istiyorsan?z, ?Kurgudan da Garip?i ka??rmay?n. Chuck Palahniuk http://www.amazon.ca From Amazon Some say that the apocalypse swiftly approacheth, but that simply ain't so according to Chuck Palahniuk. Oh no. It's already here, living in the head of the guy who just crossed the street in front of you, or maybe even closer than that. We saw these possibilities get played out in the author's bloodsporting-anarchist- yuppie shocker of a first novel, Fight Club. Now, in Survivor, his second and newest, the concern is more for the origin of the malaise. Starting at chapter 47 and screaming toward ground zero, Palahniuk hurls the reader back to the beginning in a breathless search for where it all went wrong. This time out, the author's protagonist is self-made, self-ruined mogul-messiah Tender Branson, the sole passenger of a jet moments away from slamming first into the Australian outback and then into oblivion. All that will be left, Branson assures us with a tone bordering on relief, is his life story, from its Amish-on-acid cult beginnings to its televangelist-huckster end. All of this courtesy of the plane's flight recorder. Speaking of little black gift box wholesale, Skinnerians would have a field day with the presenting behavior of the folks who make up Palahniuk's world. They pretend they're suicide hotline operators for fun. They eat lobster before it's quite... done. They dance in morgues. The Cleavers they are not. Scary as they might be, these characters are ultimately more scared of themselves than you are, and that's what makes them so fascinating. In the wee hours and on lonely highways, they exist in a perpetual twilight, caught between the horror of the present and the dread of the unknown. With only two novels under his belt, Chuck Palahniuk is well on his way to becoming an expert at shining a light on these shadowy creatures. --Bob Michaels --This text refers to the Hardcover edition. From Publishers Weekly The rise and fall of a media-made messiah is the subject of Palahniuk's impressive second novel (after the well-received Fight Club), a wryly mannered commentary on the excesses of pop culture that tracks the 15 minutes of fame of the lone living member of a suicide cult. Tender Branson, aged 33, has commandeered a Boeing 747, emptied of passengers, in order to tell his story to the "black box" while flying randomly until the plane runs out of gas and crashes. Branson relates in his long flashback the vicissitudes of his life: a member of the repressive Creedish Death Cult, supposedly founded by a splinter group of Millerites in 1860, he is hired out as a domestic servant who must dedicate his earnings to the cult. Despite his humble beginnings, Branson finds himself on the edge of fame and fortune when the cult members begin their suicide binge, and he keeps himself on the media radar by using the psychic dreams of his potential romantic interest, Fertility Hollis, in which the girl accurately predicts a series of strange disasters. After a brief period at the top of the freak-show heap, Branson succumbs to the excesses of his trade when his agent mysteriously dies at the Super Bowl as Branson predicts the outcome of the game at half- time, simultaneously triggering a riot and turning him into a murder suspect. Branson's spookily matter of fact account of his bizarre experiences does not excite tension until the narrative is well under way, but the novel picks up momentum during the homestretch when Branson goes on the lam with Fertility and his murderous brother Adam, and the story steamrolls toward its nightmarish climax. Palahniuk's DeLilloesque cultural witticisms and his satirical take on the culture of instant celebrity invest the narrative with a dark humor that does not quite overcome its lack of a coherent plot. Agent, Edward Hibbert. (Feb.) FYI: Fight Club is being filmed by David Fincher. Copyright 1998 Reed Business Information, Inc. --This text refers to the Hardcover edition. From Kirkus Reviews A morbidly fascinating black fantasy about a young cult members rise to fame and his fall from grace, written by West Coast novelist Palahniuk (Fight Club, 1996). When an airliner goes down, the first thing the authorities look for amid the wreckage is the black box that contains a recording of the pilots last words, which are usually grim but fairly restrainedalmost always because the pilot doesnt expect (almost always) to die. Tender Bransons situation is unusual: the last survivor of an obscure American religion known as the Creedish Death Cult, he is dictating his confession into the black box of a 747 that he knows will soon crash somewhere over the Australian outback. What youve found, he declares, is the story of what went wrong. Thats putting it softly. Like all Creedalists, Branson, raised for a life of obscure service to strangers, chose to hire himself out as an unpaid domestic while still in his teens. Probably he would have spent his life keeping house for the yuppie vulgarians who took him in, but an FBI raid on the Creedish Church compound in Nebraska resulted in a mass suicide within the cult. Since then, surviving Creedalists living in the field have been killing themselves on a regular basis, so that Branson is soon the only Creedalist left. As such, he becomes a genuine celebrity, complete with an agent who gets him book contracts, movie dealsand with a good lawyer intent on winning him uncontested title to all Creedish Church properties. A marriage is arranged for him . . . and televised live from the Super Bowl during halftime. But things turn sour when evidence mounts that many of the suicides were, in fact, murdersand that Bransons brother Adam may still be alive. Is Branson a serial killer? Or Adam? Can they ever lead a normal life again? Brilliant, engrossing, substantial, and fun: Palahniuk carves out credible, moving dramas from situations that seemed simply outlandish and sad on the evening news. (Author tour) -- Copyright ?1998, Kirkus Associates, LP. All rights reserved. --This text refers to the Hardcover edition. Palahniuk'tan se?meler |
G?ster? Peygamber? - Chuck Palahniuk
Duygu Yurtseven - Dipnot Kitap Kul?b? ?yesi Ukrayna k?kenli Amerikal? roman yazar? ve gazeteci Charles Michael Palahniuk romanlar?nda t?ketim toplumunu alayc?, keskin ve yarat?c? bir dille analiz eder. En ?nemli kitab? ?D?v?? Kul?b?? d?r. Kitap sinemaya da uyarlanm??t?r. 21 ?ubat 1962 de Carol ve Fred Palahniuk nin o?lu olarak d?nyaya geldi, ?ocuklu?u Washington ?un Burbank kentinde ge?ti.. Anne babas? bo?and?ktan sonra ?? karde?iyle birlikte b?y?kbabas?n?n Do?u Washington?daki s???r ?iftli?inde ya?amaya ba?lad?.. Oregon ?niversitesinde gazetecilik okurken National Public Radio da staj yapt?. Mezuniyetten sonra Portland ?a yerle?ti. Fakat gazetecilik yapmak yerine kamyon imalat? yapan bir fabrikada tamirci olarak ?al??maya ba?lad? ama daha ?ok zaman?n? kamyonlar?n onar?lmas? i?in kullan?m talimat? haz?rlamakla ge?irdi. Daha sonra gazetecili?e d?nd?, ayn? zamanda evsizler i?in yap?lan bar?nma evlerinde ve ?l?mc?l hastalar?n bak?m?n? yapan evlerde g?n?ll? olarak ?al??t?. G?n?ll? olarak ?al??malar?, destek verdi?i bir hastan?n ?lmesi sonucu son buldu. Ya?am?n?n bu d?neminde Cacophony (kakofoni) Society ad?nda protestocu ve isyankar bir gruba kat?ld? ve onlar? destekledi. Bu grup ona ilham kayna?? oldu .?Project Mayhem in Fight Club? ortaya ??kt?. Minimalist guru Tom Spanbauer ile ?al??malar yapt?, Bu ?al??malar?n?n etkilerini eserlerinde g?rmek m?mk?nd?r. Otuzlu ya?lardan itibaren ?yk?ler yazmaya ba?lad?. ?lk roman? ?Invisible Monsters? (G?r?nmez Canavarlar) ba?ar?s?z oldu ve yay?mlanmad?.. ?yk? yazmaya devam etti. Bu ?yk?lerden biri yay?mland?. Daha sonra bu ?yk?den yola ??karak ?D?v?? Kul?b?? kitab?n? yazd?. Palahniuk?un hayat?ndaki trajik olaylar?n etkisini eserlerinde g?rebiliyoruz. Bunlardan bir tanesi b?y?kbabas?n?n bir tart??ma sonucu b?y?kannesini ?ld?rmesidir. Bu s?rada Chuck Palahniuk ?un babas? Fred yata??n alt?na saklanm??. B?y?kbaba elinde silahla ?ld?rmek i?in evin i?inde ba?ka birilerini arar, kimseyi bulamay?nca silah? kendine ?evirir ve intihar eder. Bu s?rada Fred b?t?n olaylar? izler. Fred in pe?ini trajediler b?rakmaz .Palahniuk un annesi Carol ?dan bo?and?ktan sonra birlikte oldu?u sevgilisinin eski kocas? Fred ?i ve sevgilisini ?ld?r?r. Palahniuk babas?n?n ?l?m?nden sonraki s?re?te ?Lullaby? (Ninni) adl? kitab?n? yazd?. D?v?? Kul?b? eseri sinemaya aktar?ld?ktan ve ?zellikle DVD si ??kt?ktan sonra k?lt haline geldi. Palahniuk ?The Cult? adl? bir fan web sitesine sahiptir. Palahniuk s?k s?k d?zenlenen edebiyat konferanslar? ve kitap okuma toplant?lar? ile okurlar? ile bir araya geliyor. Gen? nesili yaz? yazmaya te?vik ediyor ve onlara web sitesinde yapt??? ?e?itli ?al??malarla destek veriyor. Romanlar?n? sanki her b?l?m? k?sa hik?yeymi? gibi yaz?yor ve birle?tirip roman? olu?turuyor. Ayn? zamanda ?ok iyi bir ara?t?rmac? bu ara?t?rmalar?ndan edindi?i bilgileri romanlar?nda kullan?yor. S?rekli insanlarla birlikte ve bu birliktelik sayesinde eserlerine kolayl?kla malzeme toplayabiliyor. Bir?ok bestseller olmu? eserleri var : ? ?l?m Pornosu (Snuff) ? D?v?? Kul?b? (Fight Club) ? G?steri Peygamberi (Survivor) ? G?r?nmez Canavarlar (Invisible Monsters) ? T?kanma (Choke) ? Ninni (Lullaby) ? Ka?aklar ve M?lteciler (Fugitives & Refugees) ? G?nce (Diary) ? Tekinsiz (Haunted) ? Stranger Than Fiction ? ?arp??ma Partisi (Rant) ? Pigme (Pygmy) ? Tell-All Palahniuk ?un en pop?ler kitab? ?D?v?? Kul?b?? n? Hasan C?mert Sabit Fikir dergisine yazd??? bir yaz?da ki?isel geli?im kitaplar?n?n kar??s?na konulabilecek tek eser olarak niteliyor. Bana ilgin? geldi?i i?in bu yaz?dan al?nt?y? sizlerle payla?mak istiyorum: ?Chuck Palahniuk?un bir?ok ki?inin ba?ucunda bulunan ilk roman? D?v?? Kul?b?, David Fincher??n k?lt filmiyle pop?ler hale gelse de as?l g?c?n? bir ku?a??n derdini dile getirmesinden al?yordu. Toplumla, okuluyla, ?al??t??? i?le, i? arkada?lar?yla, televizyondaki programlarla, bas bas ba??ran reklam panolar?yla sorunu olan insanlar?n ?kutsal kitab?? haline geldi adeta. D?v?? Kul?b? sistem ele?tirisini kapitalizm ?zerinden kursa da damarlar?m?za ??r?ngalanan s?r? halinde hareket etme d?rt?s?n? ala?a?? etti. Terapi gruplar? da d?hil olmak ?zere grup mant??? ?zerine kurulan modern tarikatlar?n ac?dan/ger?ekten ka??? mant???n?n tam kar??s?na D?v?? Kul?b??n?n kurallar?n? ve ac? duymay? ??reten mottosunu koyuyordu Palahniuk. D?v?? Kul?b?, bug?n ki?isel geli?im kitaplar?n?n ??k?? noktas? olan anahtar kelimeleri ba?tan ??pe at?yordu. Bir yerlere ka?mak, s???nmak isteyenlere ??Kimse sizi kurtaramayacak??, farkl? olmak isteyenlere ??Hepimiz ayn? ?eyi istiyoruz, teker teker, hi?birimiz hi?bir ?ey de?iliz??, ba?ar?, mutluluk, liderlik isteyenlere ??Kendini kaybederek ruhunu ke?fedebilirsin?? diyordu. Ve tabii, bu c?mleler birer ??reti olarak de?il, kurgusal hik?yenin i?inde y?k?c? etkiye sahip tokatlar ?eklinde y?z?m?ze ?arp?yordu. D?v?? Kul?b?'n?n hik?yesi elbette ?ok daha b?y?k bir resmi tasvir ediyordu. Y?zlerce okumaya a??lan kitap t?ketimi merkezine alan ?a??n profilini de ortaya koyuyordu. O y?zden ki?isel geli?im kitaplar?ndan bahsederken kar??s?na tek bir eser koyulacaksa o kesinlikle D?v?? Kul?b? olmal?.? Chuck Palakniuk ?Yeralt? Edebiyat?n?n? ?nemli bir temsilcisi. ?G?steri Peygamberi? ba?kald?r?n?n, isyan?n kitab?, medya ve pop k?lt?re getirdi?i ele?tirilerden dolay? bu edebiyata ?rnek olu?turuyor. ?sterseniz biraz da yeralt? edebiyat?ndan s?z edelim. YERALTI EDEB?YATI Dili zincirlerinden kurtarmak i?in 19.yy ortalar? ile 20.yy ba?lar?nda olu?maya ba?layan sert, ayk?r?, ele?tirel, ?o?unlukla ger?ekle hayalin ince ?izgisinde var olmaya ?al??an yeralt? edebiyat?, alkolizmin cinselli?in, s?ra d???l???n, k?fr?n d??avurumudur. ?Ben ?zg?r?m? der. ?K?kleri Marquis de Sade?e (1740-1814) kadar varabilir.Sade sadizm in fikir babas? olmu?tur.Erotizm ve ?iddet i?eren kitaplar? ya?ad??? d?nemde hapse at?lmas?na sebep olmu?sa da kitaplar? ba?ka yazarlara ilham kayna?? olmu?tur. Merve Ferg?k?e Sabit Fikir dergisindeki yaz?s?nda yer alt? edebiyat?n? ?u ?ekilde tan?mlam??t?r. ????te yeralt? edebiyat? bizim g?rmediklerimizi, duymad?klar?m?z? yada bula?may? istemediklerimizi t?m ger?ekli?iyle, ?o?u zaman erotik bir dille ya da hi? duymad???m?z bir jargonla masaya yat?r?yor. Anlatt??? hik?yeler, ister ger?ek olsun ister kurmaca; t?m kahramanlar asl?nda bizlerden birileri. Burada zengin, yak???kl?, g?zel ya da ba?ar?l? insanlar?n g?z kama?t?r?c?- hatta belki inand?r?c?l?ktan uzak muhte?em hayatlar?na yer yok. Burada kimse s?per kahraman ya da ?en iyi? de?il. ?o?unlukla kaybedenlerin topland??? ve asl?nda herkesin i?inde biriktirdiklerini hep bir elden kanala b?rakt??? yer buras?.?? ?zg?r U?kan?a g?re yer alt? edebiyat? daha ?ok bir ?t?r? d?r. Notos dergisinde ??kan yaz?s?nda ??yle der; ?Yeralt? edebiyat??, edebi bir t?rden ?ok yaz?yla giri?ilen bir ?eylem ?dir: Hayatla, hayat?n hakikatiyle, toplumlar?n g?steri d?zenine direni?le, otoritenin reddiyle ilgili bir eylem? Hayat? bir eylem. buradan yeralt? edebiyat?n?n asl? ?zelliklerinden ilkini ??karsayabilirsiniz: Politika. Yeralt? edebiyat?, politikadan bahsetse de bahsetmese de, kimli?i itibar?yla politiktir. ??nk? toplumsal kurallara direnir ve pe?ine d??t??? sosyal hakikat yery?z?nde bize g?sterilenden radikal olarak farkl?d?r. ?kinci ?zellik ise avangard olmas?d?r: ?nc?d?r, farkl?d?r, kendi tarz?n?, dilini, k?lt?r?n?, k?lt?n? yarat?r; etkisi farkl?l??? ?l??s?nde b?y?kt?r. Zaten avangard?n tan?m? da budur. Yeralt? edebiyat? avangard oldu?u kadar, avangard olan her ?eyin de yeralt?yla ?u ya da bu ?ekilde ili?kisi vard?r.Bu iki ?zellik de birbiriyle ili?kilidir asl?nda. ??nk? avangard olan da genellikle politiktir. Avangard?n yeralt?ndan ??kmas? bo?una de?ildir; politik bir i?levi vard?r: Tekerlek izlerinin kolayl???na s???nmaz, kendi yolunu a?ar ve ge?ti?i yerde hi?bir ?ey eskisi gibi olmaz. Dolay?s?yla yeralt?ndan akan, ?nc?, ezber bozan bir edebiyattan s?z ediyoruz. Bir ?t?r? de?il ,bir ?eylem?? ?z? itibar?yla politik bir eylem. Dil i?inde bir eylem??? Yer alt? edebiyat?n?n temsilcileri Marquis de Sade ?den ba?ka Charles Bukowski, William Burroughs, Norman Mailer, Jean Genet, Chuck Palahniuk, Irvine Welsh, Leonard Cohen olarak sayabiliriz. T?rkiye?den Altay ?ktem, K???k ?skender, Hakan G?nday ?? sayabiliriz. Ben bu yazarlardan Hakan G?nday ??n ?AZ ? adl? kitab?n? daha ?nce okumu?tum, ger?ekten de bu kitapta duymak istemedi?im, hep g?z ard? yapt???m her ?ey vard? ve beni ?ok ac?tm??t?. G?STER? PEYGAMBER? G?steri Peygamberi yaln?zl?k, pornografi, t?ketim, din ?tarikat, medya, ??hret ve pop k?lt?r?ne sivri dille yap?lm?? a?a??lama; Bu kitab? okurken kendi kendime ?ok s?k sordu?um bir soruyla ba?lamak istiyorum. Acaba ben kendi ya?amak istedi?im bir ya?am? m? ya??yorum yoksa bana da ne yapmam gerekti?ini ba?kalar? m? s?yl?yor, y?nlendirilmi? bir ya?am m? s?rd?r?yorum? Ben bu g?sterinin neresinde sahne al?yorum? Beni pop?ler k?lt?r, ??hret, medya nereye kadar etkiliyor? Tender d?nyadan yal?t?lm?? garip bir din /mezhep de d?nya ya gelen s?radan bir bireydir.Bu inan??ta kilisenin insan hayat?na tam anlam?yla y?n verip,insanlar?n kendi ba?lar?na karar vermesini engelleyen bir yap?s? var.Kiliseye mensup ?ocuklar d?? d?nya da k?le olarak ?al??t?r?lmak ?zere e?itiliyorlar ve belli bir ya?a geldikleri zaman d?? d?nya ya ?al??mak ?zere g?nderiliyorlar.?nan??lar?na g?re herhangi bir sorgulamaya maruz kald?klar? zaman intihar etmeleri gerekiyor.Tender bu mezhepten d?nyada hayatta kalan son ki?i oluyor ve hayat? de?i?iyor.Tender ilah olma yolunda ilerlerken Fertility ile tan??mas? ve Fertility nin ona gelecekte neler olaca??n? s?ylemesi her ge?en g?n ?n?ne ?n kat?yor ama t?ketim toplumunun ba??ml?s? haline geliyor .Pop?ler k?lt?r?n kurban? oluyor. Hikayemiz zavall? Tender? ?n dram? d??mek ?zere olan bir u?a??n i?inde ?yle ya da b?yle bir kurtulu?a do?ru gidiyor. Palahniuk G?steri Peygamberinde t?ketim toplumunu t?m ??plakl??? ile g?zler ?n?ne seriyor. Kapal? Mezhep toplumunu ele?tiriyor, din/mezhep-medya pop?ler k?lt?r ikilemini ?ok iyi i?liyor. ?ki se?imde de sonu?lar ayn? noktaya ??k?yor. Tender her iki u?ta da ne yapmas? gerekti?i s?ylenen ki?i, kendi de?il. Bulundu?un durumun ger?ek y?z?n? i?inden g?remiyorsun ancak d??ar?dan bak?ld???nda do?ru bir ?ekilde de?erlendirebiliyorsun. G?steri Peygamberinde hayata dair ciddi bir bilgi birikimi de mevcut. Istakoz nas?l yenir, ?e?itli lekeler nas?l temizlenir gibi? Adeta Tender hayat?nda yok etmek istediklerini yok eder gibi lekeleri ??karmakla m?cadele ediyor. Tender, Adam ve Fertility neden bu isimler? Tender kelime anlam? ?gen?, geli?imini tam tamamlayamam??, zay?f. Kahraman?m?z Tender s?ras?yla patronlar?n?n, dan??man?n?n, manajerinin, Fertility ?nin dediklerini yap?yor, ba?kalar? onu y?nlendiriyor;.ta ki u?ak ka??rma olay?na dek. Adam kelime anlam? ?tap?lacak ki?i, her ?eyin fark?nda olan? Ger?ek anlamda sisteme ba? kald?ran, her iki d?nyada da neler oldu?unun fark?nda olan kahraman?m?z. Fertility kelime anlam? ?do?urganl?k? Tender ? uyand?ran ki?i,onu ya?ad??? hayal d?nyas?ndan ??karan Kitab?n sonuna geldi?imizde ve yazar? hakk?nda bu kadar bilgi edindikten ?u soruyu sormadan edemiyorum; Palahniuk ve Tender ??n ya?amlar? aras?nda nas?l bir paralellik kurabiliriz? Palahniuk da asl?nda pop?ler k?lt?r?n i?inden biri, The Cult?? ad?ndaki web sitesi oldukca pop?ler, turneye ??kar gibi okurlar? ile bir araya geldi?i toplant?lar d?zenliyor ve hat?r? say?l?r bir hayran kitlesine sahip. Ama ayk?r? yaz?lar yaz?yor neden dersiniz? Biz de mi acaba bu kitab? okuyarak pop?ler k?lt?r?n tuza??na m? d??t?k? Son olarak Palahniuk G?steri Peygamberinde bize ne anlatmak istemi?; ?Kitaplarda anlat?lanlar sizin sand???n?z gibi de?ildir. G?steri Peygamberi asl?nda bizim e?itim sistemimiz hakk?ndad?r.Ben ?ocuklar?m?z?n b?y?k bir ?irketler mekanizmas?n?n i?inde en uygun bir ?ark olarak yer almak ?zere yeti?tirildiklerini d???n?yorum. Kendi ?irketlerini kurmak ve kendi hayatlar?na y?n vermek i?in gerekli donan?mla te?hiz edilmiyorlar. Yaln?zca b?t?n?n uygun bir par?as? olarak, iyi bir memur olmak ?zere yeti?tiriliyorlar. ? Chuck Palahniuk Palahniuk'tan se?meler
http://j-b.blogcu.com
*** |
||
|
|
